Mấy hôm nay đi làm thấy ở các ngã tư có các bạn trẻ đứng tuyên truyền cho việc tắt máy xe khi dừng đèn đỏ. Phương pháp của các bạn ấy chỉ là đứng giơ băng rôn đại ý “Tôi tắt máy khi dừng đèn đỏ, còn bạn” và vài chữ nhỏ nhỏ mình không kịp đọc, một vài chỗ có bật nhạc, một vài chỗ lại không thấy. Thực tình là mình thấy hơi bực mình.
Đúng ra là mình chả có quyền bực đâu, nhưng cứ bực. Mình thấy các bạn trẻ bây giờ rất hăng hái làm tình nguyện và đóng góp cho xã hội, nhưng họ không được dẫn dắt bởi những ý tưởng thực tế, những con người có tầm nhìn. Chỉ với mong muốn làm việc tốt mà không có phương pháp khoa học, không có kiến thức và hiểu biết thì không ăn thua đâu. Mình tin trong số các bạn trẻ đứng ở các ngã tư, rất ít người có thể trả lời được mức độ tiêu thụ xăng của xe trong trạng thái chờ (idle) là bao nhiêu và mức độ tiêu thụ xăng, hao mòn máy móc của xe khi đề là bao nhiêu. Vậy mà thông điệp chỉ nhõn là “Tắt máy khi dừng chờ đèn đỏ”. Thế nhỡ thực tế khi cho xe nổ máy ở trạng thái chờ lại tốn ít xăng hơn khi đề, và không gây hao mòn máy móc, ắc quy như khi đề thì sao ? Hóa ra các bạn đang vận động cho một hành vi… tù mù, chả biết lợi hại thế nào à ?
Về mặt lý thuyết, theo mình biết, dừng xe nổ máy đứng chờ (không ga) cho mức tiêu thụ xăng rất ít, trong khi lúc đề máy, một lượng xăng rất lớn được xả ra, xăng thừa sau quá trình đốt cũng nhiều, chưa kể đến chuyện gây hao mòn máy, tốn ắc quy, khiến xe nhanh tã hơn, và lúc đó lại sẽ gây ô nhiễm môi trường nhiều hơn một chiếc xe được vận hành đúng cách. Vấn đề là đâu là điểm cân bằng, khi “chi phí”, bao gồm cả chi phí vô hình, bỏ ra cho việc nổ máy xe đợi đèn xanh đi luôn tương đương với chi phí của việc tắt máy, đợi đèn gần xanh mới khởi động lại. Từ đấy mới biết lúc nào thì nên tắt máy, lúc nào thì không, với cơ sở khoa học đàng hoàng, chứ không phải kêu gọi chung chung là tắt máy đi mà không biết thực tế tắt thì có lợi gì, không tắt thì hại gì. Thực tế, mới chỉ có Viện cơ khí động lực – ĐH Bách Khoa Hà Nội thử nghiệm tiêu thụ nhiên liệu trong trạng thái chờ và trong quá trình khởi động vào năm 2012, cho ra kết quả rằng đèn đỏ còn trên 25s mới nên tắt máy, còn dưới 25s thì tắt máy còn hại hơn giữ nguyên. Tuy nhiên, mình chưa tin tưởng lắm vào cái thử nghiệm này, vì không rõ số lượng mẫu là bao nhiêu, và không có số liệu cụ thể riêng biệt đối với xe ga, xe số, vì với mỗi dòng xe sẽ có mức độ tiêu thụ nhiên liệu khác nhau.
Cái hồi mình tham gia tình nguyện hoạt động hỗ trợ trẻ có H, bọn mình được tập huấn kiến thức đủ kiểu về HIV, chưa kể tự mình tìm hiểu thêm. Thế nên mỗi lần tranh luận, thuyết phục người khác, mình nói năng có lý lẽ khoa học đàng hoàng. Hiểu về vấn đề nên làm việc nó cũng tự tin hơn hẳn. Các bạn trẻ đứng ở ngã tư, ok, mình hiểu là các bạn í đầy nhiệt tình và mong muốn đóng góp cho xã hội, và thời thanh niên sôi nổi được quyền mắc sai lầm, nhưng chừng ấy nhiệt huyết mà làm không đúng, không tới, không phải phí hoài sao ?
Còn mình, mình vẫn tắt máy ở những ngã tư đèn đỏ còn trên 30s. Bảo vệ môi trường hay tiết kiệm nhiên liệu được bao nhiêu thì mình không biết, nhưng ít nhất cũng bớt được tí ô nhiễm tiếng ồn.